07.07-06.10.2024
ARBOS

Met de grote nadruk op materialiteit die momenteel in de hedendaagse kunst waarneembaar is, worden klassieke materialen als klei, textiel en steen door de huidige generatie kunstenaars heronderzocht. Deze materialen zijn niet meer weg te denken uit de postmediale praktijken van de jongste garde. En nu volgt het oudste beeldhouwmateriaal, hout.

Hout, een combinatie van kooldioxide, zonlicht en mineralen, is een van de meest universele materialen in de kunst. Niet alleen is hout het oudste materiaal maar door de eeuwen heen ook het meest gebruikte materiaal in de kunst. Dat duurde totdat het in de 16e eeuw werd vervangen door marmer en brons. Een herintroductie vond plaats in de vroege 20ste eeuw maar hout zou nooit meer de status van voorheen bereiken. Slechts een selecte groep kunstenaars die tot de sculpturale canon van de 20ste eeuw behoren, bleven hout gebruiken, zoals Sophie Taeuber-Arp, Constantin Brâncuși, Alberto Giacometti, Pablo Picasso, Henry Moore, Barbara Hepworth, Ossip Zadkine, Juana Muller, Isamu Noguchi, Louise Bourgeois, Maren Hassinger, Louise Nevelson, Carl Andre, Mario Merz, Giuseppe Penone, Donald Judd, Tony Cragg, Richard Deacon, Richard Long, David Nash, Martin Puryear, Georg Baselitz, Stephan Balkenhol, Tadashi Kawamata en Jimmie Durham.

Dat hout in de architectuur in toenemende mate toegepast wordt staat als een paal boven water. Dat geldt ook voor hout in design. Maar hoe is het gesteld met hout in de hedendaagse sculptuur? De opmars van kunstenaars die hout toepassen in hun artistieke praktijk is niet meer te negeren. Naast Alma Allen, Huma Bhabha, Claudia Comte, Thomas Houseago en Oscar Tuazon, om er maar enkelen te noemen, die in hun artistieke praktijk een vooraanstaande positie gecreëerd hebben voor het gebruik van hout, is er een nieuwe generatie kunstenaars die dat doen. Ook hun voorgangers die in hout werken, treden geleidelijk op de voorgrond en zelfs een grootheid als Paul McCarthy heeft traditionele houtbewerking in monumentale vorm opgenomen in zijn tegendraadse kunstpraktijk.

Naast traditionele methodes, verkennen de praktijken van deze kunstenaars nieuwe, computergestuurde wijzen van houtbewerking, installaties die de traditie van de Minimal Art voortzetten, thema’s als identiteit en gender, klimaat, sociale cohesie, relaties tussen hedendaagse sculptuur en architectuur en, in het kader van duurzaamheid, recycling. We kunnen misschien wel spreken van een wood turn. Het gaat immers niet alleen om kunstenaars die hout herontdekken maar ook om een hernieuwde focus op dit materiaal vanuit kunstinstellingen.

De veertiende editie van Lustwarande focust exclusief op het gebruik van hout in de hedendaagse sculptuur. Dat gebeurt midden tussen de bomen. De expositie benadrukt daarmee de essentie van wat De Oude Warande is, arbos, naar het Latijnse woord voor bomen.