Lukas Schmenger – Portrait of the artist as a gong (2022)

Een reusachtig, perfect rond hoofd in bas-reliëf is tussen de bomen in De Oude Warande gespannen. Lukas Schmenger (Filderstadt, Duitsland, 1981, woont in Düsseldorf) maakte het speciaal voor GODHEAD. Groots is de sculptuur, maar ook bevreemdend en ietwat grimmig, een uitdrukkingsloos gezicht met naden.

Schmenger richt zich in zijn werk vooral op de verbeelding van mensen. Hij maakt sculpturen, tekeningen en schilderijen van lichamen en gezichten. Zijn interesse ligt niet bij een realistische weergave van fysieke kenmerken van lijf en gelaat maar meer op psychologische en emotionele aspecten. Zijn hoofdsculpturen zijn geen portretten. Maar ook al vertonen ze menselijke kenmerken, door het ontbreken van gezichtsuitdrukkingen vertonen ze geen gelijkenis met een levend gezicht. Het werk is, ook door de veelal grijze kleur en platte vorm, direct herkenbaar als dood object. Het masker is, veel meer dan de levende mens, uitgangspunt voor zijn verkenning van de menselijke conditie. Schmenger laat zich inspireren door persoonlijke herinneringen aan mensen in zijn omgeving, inclusief hijzelf, en door de kunstgeschiedenis. Zijn sculpturen bevatten verwijzingen naar beeldhouwkunstige tradities van oude culturen. Die van de Egyptenaren dringt zich als eerste op maar in feite gaat het om een hybride mix van meerdere sculpturale tradities. Evenals bij deze tradities is in het werk van Schmenger het lichaam als overgangszone tussen de spirituele wereld en de wereld der dingen een centraal thema. “Vloeibaarheid en het idee van een passage interesseert me met de figuren en hoofden die ik maak. Soms is het zelfs moeilijk te zeggen of ze er mannelijk of vrouwelijk uitzien. Het genre van het portret interesseert me zo, zou ik zeggen, omdat het verband houdt met vragen over representatie.”

Met zijn werk onderzoekt Schmenger of je meer van de menselijke psychologie kunt verbeelden dan wat in de werkelijkheid zichtbaar is. Hoe kan een kunstwerk van een figuur of een hoofd een eigen aanwezigheid creëren, is de vraag die hij zich stelt. Hij spreekt in die context over zijn eigen beelden als nabeelden of spookbeelden, omdat ze in zijn hoofd zijn ontstaan door wat hij heeft meegemaakt of gezien, maar niet in de werkelijkheid bestaan. Ook het werk voor GODHEAD roept de vraag op in welke dimensie dit wezen zou kunnen bestaan.