Nicholas Hlobo (SA)

Nicholas Hlobo - Isithanga (2019)
Delirious (2019)
Fotografie Gert Jan van Rooij

Nicholas Hlobo - Isithanga (2019)

Voor DELIRIOUS maakte Nicholas Hlobo (1975, Zuid-Afrika) een installatie van kronkelige, dunne slierten rondom twee boomstammen. Aan het einde van elke sliert bevindt zich een ronde vorm, waardoor het geheel doet denken aan een sierlijke bloemplant, die uit de boom groeit. De sculpturen zijn gemaakt van koperen leidingen, waarmee Hlobo sinds kort experimenteert.

Hlobo’s koperen sculpturen verwijzen naar koperinstrumenten en de kracht van muziek, maar ook naar tuimelkruid, een steppeplant waarvan het bovengrondse gedeelte, eenmaal volgroeid en uitgedroogd, wegwaait met de wind. De kleur en vorm van de plant lijken op die van Hlobo’s koperen sculpturen. Maar bovenal is het koper, als een materiaal met sterk geleidende eigenschappen, voor de kunstenaar een metafoor voor het verbinden van verschillende staten van zijn.

De sculpturen, performances, installaties en reliëfs van Nicolas Hlobo zijn ingegeven door het Zuid-Afrika van na de apartheid, en specifiek door Hlobo’s positie in die complexe, ontwrichte samenleving. Achter de werken gaan verhalen schuil over het heden en de recente geschiedenis van zijn land. Hlobo’s persoonlijke ervaringen, als zwarte homoseksueel afkomstig uit de traditionele Xhosa gemeenschap in de Oost-Kaap, spelen daarbij een belangrijke rol. In zwarte gemeenschappen in Zuid-Afrika wordt homoseksualiteit soms gezien als een verwerpelijke afwijking, die door de witte Europese kolonisten is meegebracht en uitgeroeid dient te worden.

Hlobo’s werken zijn theatraal, overdadig, rijk aan kleuren en wulpse stoffen, uitermate tactiel en bedoeld om ervaren te worden, rondom en doorheen te lopen. Kleurige, lieflijke linten die gevoelens van zachtheid, harmonie en tederheid oproepen, contrasteren sterk met het stugge, zwarte rubber dat in veel werken terugkomt. In een Zuid-Afrikaanse context roept het rubber onherroepelijk de gewelddadige daad van 'necklacing' op - het over de borst en armen trekken van een met benzine gevulde autoband bij collaborateurs van de apartheidsregering, waarna deze in brand wordt gestoken.

Hlobo titelt zijn werken doorgaans in zijn moedertaal, het isiXhosa. Zeker in Zuid-Afrika, waar zoveel talen door toedoen van de koloniale onderdrukkers verloren zijn gegaan, worden Afrikaanse talen gekoesterd. Omdat taal onlosmakelijk is verbonden met identiteit. Isithanga betekent 'de kolonie'. Hlobo heeft nieuwe bewoners in De Oude Warande gebracht en laat in het midden of het gaat om migranten, uitheemse planten of buitenaardse organismen.