Navid Nuur (IR/NL)

Navid Nuur - Untitled (2003-2021)
boom, vliegers en wind
variabele afmetingen, 100 elementen
courtesy Martin van Zomeren, Amsterdam / Max Hetzler, Berlijn, Parijs, Londen
fotografie Gert Jan van Rooij

Navid Nuur (Teheran, 1976, getogen in Nederland, woont in Den Haag) werkt vanuit het materiaal, of preciezer: vanuit de transformaties die materialen kunnen ondergaan als gevolg van natuurlijke of chemische processen. In zijn tekeningen, schilderijen, video’s, installaties, sculpturen en interventies in bestaande architectuur of openbare ruimte, legt hij op originele wijze veranderingsprocessen bloot die vaak onopgemerkt blijven. Licht en de werking ervan spelen een grote, terugkerende rol. Zo maakte hij eens een schilderij van vergruisde vitamine D-pillen - omdat zonlicht zich moeilijk in materie laat vangen, maar er bijvoorbeeld wel voor zorgt dat de menselijke huid vitamine D aanmaakt.

Voor veel werken van Nuur geldt dat ze slechts tijdelijk bestaan. Wat resteert zijn foto’s en herinneringen. De kunstenaar is bekend om zijn verrassende keuze voor materialen. Play-doh bijvoorbeeld, en kauwgomballen, schuimblokken, schoenveters, zuur en zeeppoeder. Maar hij gebruikt ook veel materialen die van zichzelf een vergankelijk karakter hebben zoals vuur, lucht en ijs. En dat ijs kan zowel bevroren water als roomijs zijn.

Nuur noemt zijn werk geen beelden of installaties maar interim modules, om aan te geven dat het zich tussen denkmodel en uiteindelijke vorm bevindt. Niet het object in de kunstruimte maar het (maak)proces staat centraal. Hoewel er veel denkwerk aan vooraf gaat, komt zijn werk toch vaak speels en luchtig over. Nuur onderzoekt, experimenteert en manipuleert en dwingt toeschouwers zachtjes maar beslist op een andere, meer associatieve maar ook scherpere manier naar de wereld te kijken en verrast te worden.

In 2011 maakte Nuur voor Lustwarande een opmerkelijk werk, bestaande uit een gevonden monumentale kei, ijzervijlsel en een onzichtbare, inwendige magneet. Als je heel goed keek zag je het vijlsel op de kei dansen. Dit leverde letterlijk een magisch beeld op.

Voor STATIONS maakte Nuur een nieuwe installatie, gebaseerd op een oude aquarel. Iedereen kent dat beeld wel: een eenzame vlieger in een boom, verstrikt geraakt in de takken - de vliegeraar machteloos en met lege handen achterlatend. Nuur hing er een honderdtal tussen de takken van een rode beukenboom, vliegers in alle kleuren van de regenboog. De installatie van Nuur zorgde voor een lieflijk, poëtisch beeld dat associaties opriep met spelende kinderen en de vrije natuur. Het vliegeren brengt de wens op een gelukkig, gezond en geestelijk rijk leven tot uitdrukking. De traditie van het vliegeren komt uit het Oosten. In China bestond de vlieger al in de vijfde eeuw voor Christus, niet als speelgoed maar om er militaire boodschappen mee over te brengen. Met zijn allen verstrikt raken in een boom verbeelde collectief ongeluk maar ook gedeelde smart en hoop. Nuur creëerde met deze installatie een werk tussen bloei en verval.

Navid Nuur - Zonder Titel (2011)
Lustwarande ’11 – Raw
fotografie Dirk Pauwels