Roman Gysin - Rrose Tree II (2024)
De typische boerderijpoort zoals je die tegenkomt in een idyllisch dorpje in Zwitserland of België vormde de inspiratie voor Rrose Tree II van Roman Gysin (1984, woont en werkt in Zürich). Toch doet de poort die voor je staat op geen enkele wijze meer denken aan de toegang tot een boerenerf. De houten façade is geverfd in een zachtroze kleur en gedecoreerd met een kleurrijk wandobject. Loop onder de poort door en een witgeverfde achterkant openbaart zich. In plaats van toegang tot een boerderij, krijg je toegang tot de artistieke belevingswereld van Roman Gysin. Dat begint al met de titel: de dubbele r is een subtiele hint naar het pseudoniem van de surrealistische kunstenaar Marcel Duchamp: ‘Rrose Sélavy’.
Met zijn sculpturale werken bevraagt Gysin vakkundig traditionele waarnemingspatronen en de sociale betekenis van objecten en materialen. Het uitgangpunt van Gysins werk is zijn interesse in ‘decoraties’ en zijn verkenning van specifieke materialen, in dit geval hout. Hij fotografeert dergelijke decoratieve fenomenen en documenteert ze ter inspiratie. Centraal in zijn onderzoek staat de potentie van materialen en decoratieve elementen om zich te transformeren tot iets anders. Voor Gysin is het spel met decoratie een poging om de term te herwaarderen, om decoratie niet als negatief af te doen. Het gaat om herinterpretatie en het openen van een ander perspectief.
Het zoeken naar overgangszones komt voort uit Gysins interesse in ‘queering’: een methode waarmee onder andere gender, seksualiteit, mannelijkheid en vrouwelijkheid onderzocht en betwist kan worden. Door de grenzen tussen decoratie en kunst, alledaagsheid en originaliteit kritisch onder de loep te nemen, verkent hij de waardeoordelen over smaak, sociale klasse en cultuur die vaak ongemerkt aan dit soort begrippen worden gekoppeld.
Dit resulteert in een artistieke praktijk waarin klassieke waardesystemen opnieuw worden uitgevonden. Kunst en decoratie zijn gelijk voor Gysin, decoraties hebben evenveel potentie om kunst te worden als andersom. Ook materialen die normaal gezien worden geassocieerd met minder welvarende milieus zoals polyester of houtlaminaat – in plaats van zijde en fineer wat de sociale bovenklasse zou gebruiken – bevatten in de ogen van Gysin oneindige mogelijkheden. Het wandobject op de voorzijde van Rrose Tree II getuigt van deze visie; het maakt evenveel deel uit van het kunstwerk als de houten balken waaruit de poort is opgebouwd .