Jonathan van Doornum –Faithful Folly (2023)

Jonathan van Doornum (Mariënberg, 1987, woont en werkt in Zwolle) presenteert een raadselachtige installatie in De Oude Warande. Hierin vindt een spel plaats van zich herhalende metalen vormen die industrieel aandoen, gecombineerd met felgekleurde elementen die hun vorm ontlenen aan de natuur.

De reeks aluminium bogen die samen een gang vormen, krult zich om een zes meter hoge mast die doet denken aan een antenne, om signalen uit te zenden of die van elders op te vangen. Met dit ‘zendhuisje’ reageert Van Doornum onder meer op ontwikkelingen in communicatietechnologie, zoals de introductie van het 5G-internet. Vanwege de kortere afstand die een 5G-signaal kan afleggen, zullen de hiervoor benodigde zendmasten op steeds meer plaatsen opduiken. Vergelijkbaar met andere functionele objecten in onze leefomgeving zijn deze vaak ontdaan van details en ornamentiek. Van Doornum voert ornamenten echter prominent op. Hij ziet zijn sculptuur “als een experimenteel denkmodel van een toekomst waarin digitale technologie en een uitgesproken esthetisering samenkomen om de onmenselijkheid die de digitale revolutie te weeg brengt, te bestrijden.” Hiermee grijpt hij onder andere terug op de ideeën van de negentiende-eeuwse Arts and Crafts-beweging, ontstaan als tegenreactie op de massaproductie, die de industriële revolutie veroorzaakte. Ook in het materiaal kan een onderstreping van het belang van ornamentiek te lezen zijn: mettertijd zal door corrosie het onbewerkte aluminium doffer worden, terwijl de groene ornamenten vanwege de elektrolytische kleurbehandeling (anodisering) hun glans behouden. Het hout dat gebruikt is in het werk, is verzameld in de Oude Warande en zal na afloop van de expositie weer terugkeren naar het bos.

Intermenselijk contact, de objecten die dit mogelijk maken en het leggen van historische dwarsverbanden komen vaak terug in Van Doornums poëtische sculpturen en installaties. Ze dragen geregeld een belofte van interactie of een suggestie van plaatsgevonden handelingen in zich.

Faithful Folly is speciaal voor EARTHEATERS ontwikkeld. Dit werk wijst ons niet alleen op de fysieke infrastructuur die ten grondslag ligt aan de digitale leefwerelden waarin velen van ons zich in toenemende mate ophouden, maar biedt tegelijkertijd een voorstel voor een fysieke schuilplaats waarin mensen zich kunnen terugtrekken.