Bojan Šarčević - Overboard (2019)

Voor iedereen die weleens met een motorbootje vaart, is het een herkenbaar apparaat. Maar omdat het niet méér uit de context getrokken had kunnen zijn dan hier, duurde het even voordat het wilde doordringen: er hing een buitenboordmotor aan een boomstam. Bojan Šarčević (Servië, 1974) hing de Mercury MERC 2.5 op dertien meter hoogte, buiten bereik van bezoekers én van enig bevaarbaar water. Een gebruiksvoorwerp van zijn functie ontdoen en presenteren als kunstwerk; Šarčević is niet de eerste die dat doet en het werk herinnert aan het wereldberoemde Fountain uit 1917, een urinoir op een sokkel, van de bedenker van het objet trouvé Marcel Duchamp. Maar in tegenstelling tot de diverse stromingen waartoe Duchamp wordt gerekend, laat Šarčevićs werk zich niet categoriseren. Het omvat sculpturale objecten, plaatsgebonden architectonische interventies, films, fotocollages en drukwerk en vaak een mengvorm ervan. Hoewel zijn praktijk gevormd is door zijn persoonlijke verhaal, zijn de werken nooit eenduidig maar gelaagd en multi-interpretabel.

Šarčević is geboren in Belgrado en groeide op in Noord-Afrika en Sarajevo, dat hij verliet toen de oorlog uitbrak om zich na omzwervingen te vestigen in Basel en Parijs. Al zijn werk bevat verwijzingen naar verplaatsing, die het gevolg is van politieke instabiliteit en oorlog, en gepaard gaat met een fluïde identiteit en culturele uitwisseling. In zijn werk komt die thematiek tot uiting in de letterlijke verplaatsing van objecten van de ene context naar de andere. Zo plaatste hij eens fragmenten van een gotische kerk en van een moskee aan weerszijden van een tentoonstellingsruimte, en haalde hij daadwerkelijk een hoek uit een Amsterdams appartement, sneed een even grote hoek uit een Berlijnse galerie, en paste de Nederlandse hoek erin.

Šarčević gebruikt vaak de beeldtaal van het modernisme, van het Russisch constructivisme tot naoorlogse architectonische utopieën. Die sociale ideologieën hebben gefaald en met zijn werk, dat zich bevindt op het snijvlak tussen fysieke en virtuele ruimtes, beeld en object, het permanente en het tijdelijke, creëert Šarčević nieuwe verhalen.